Անդաստան

Անդաստան

Առաջադրանքներ.

• Բացատրիր հետևյալ փոխաբերությունները.

ա/ ոչ արյուններ, քրտինք հոսին

Լայն երակին մեջ ակոսին:

Թող միշտ քրտինք հոսի աշխատելու ընթացքում և թող խաղաղություն լինի

բ/ Ամեն աստղե ցող կայլակի

Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի

Նա ցորենին համեմատում է ոսկու հետ և նա բերրիություն է ուզում:

գ/ Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին

Հավետ լողա թող գերանդին

Ուզում էր որ հողերը չմշակված չմնան:

դ/ Ծաղկի մեղրը փեթակներուն,

Հորդի գինին բաժակներուն

Նա ուզում էր որ առատություն լիներ և թող բոլորի գործերը լավանան:

• Առանձնացրու մաղթանքները. դրանցից ո՞րն ես համարում ամենակարևորը. պատճառաբանիր ընտրությունդ:

Պտղաբերում թող ըլլա  Ես ընտրեցի այս մաղթանքը, որովհետև նա այստեղ մարդկանց ցանկանում է լիքը բեր ու բարիք և նա ցանկանում է, որ բոլորը աղքատները իրենց պտուղներով դառնան նորմալ մարդիկ:

Реклама

ՀԱՍՈՒՆ ԱՐՏ

ՀԱՍՈՒՆ ԱՐՏ

Արտըս ոսկո՜ւն է…
Նըման բոցերու
Ցորենն է բըռնկեր`
Առանց այրելու:

Արտըս ոսկո՜ւն է…
Երկինքն է կըրակ.
Հողը խորխոլած
Ծըղոտներուն տակ:

Արտըս ոսկո՜ւն է…
Քառաշար հասկեր
Քառաշար սաթով
Արև՛ են հագեր:

Արտըս ոսկո՜ւն է…
Բոռ, մեղու, պիծակ,
Քիստերուն մեջեն
Կ’անցնին զերդ փայլակ:

Արտըս ոսկո՜ւն է…
Մերթ կ’ելլե, հովեն,
Դեղձանիկ մը, թի՛ռ,
Ոսկեծուփ ծովեն:

Օրո՜ր, ոսկո՛ւն արտ,
Օ՜ր տուր, հասո՛ւն արտ,
Գամ ոսկիդ հնձեմ
Մանգաղով արծաթ:

Առաջադրանքներ.

• ա/ Ցորենն է բըռնկեր`
  Առանց այրելու: 

  Ցորենը  հրագույն է, չնայած չի վառվում:

  բ/ Երկինքն է կըրակ.

  Գեղեցիկ մայրամուտ է:

  գ/ Քառաշար սաթով
  Արև՛ են հագեր:

  Քառաշար հասկերը արևի գույնն են, հասունացել են:

• Փորձիր պատճառաբանել «արտս ոսկուն է» արտահայտության անընդհատ կրկնությունը:

Ես կպատճառաբանեմ «արտս ոսկուն է» արտահայտության անընդհատ կրկնությունը: Արտս ոսկուն է նշանակում է, որ քո արտում դու շատ բերք ես ցանում և դրանից հետո քեզ թվում է, երբ քո արտի ծառերը արդեն լավ աճել են դու կարծում ես, որ դու գանձ ես գտել, ոսկու նման մի բան:

• Բանաստեղծությունից մեջբերումներով ցույց տուր, թե ո՛ր գույնն է գերիշխում այնտեղ, ինչով է դա պայմանավորված:

Իմ կարծիքով այստեղ կա կապույտ, դեղին  և կանաչ գույները, որովհետև բանաստեղծությունում անընդհատ անդրադառնում է երկնքին արևին և արտին:

• Եվս մեկ անգամ կարդա բանաստեղծությունը. շարժում նկատեցի՞ր, ո՞ր բառն է օգնել շարժում ստեղծելուն:

Իմ կարծիքով կապույտ և կարմիր բառերն են օգնել շարժում ստեղծելուն, որովհետև կապույտ նշանակում է երկինք, իսկ կարմիր նշանակում է խիզախ և անվախ:

• Ի՞նչ տրամադրություն կա բանաստեղծությունում:

Բանաստեղծությունում կա ուրախ, աշխույժ և հիանալի տրամադրություն:

Լուսնին

Ճերմա՞կ լուսին, ո՞ւր կերթաս:

-«Հյուղակներուն խավարին

Կտանիմ շողը լույսին:

Գնա՛, լուսին, դյուր կերթաս:

 

Գոհար լուսին, ո՞ւր կերթաս

-«Դույլերուն մեջ արծաթի

Կտանիմ կաթ հիվանդի»:

Գնա լուսին, դյուր կերթաս:

 

Լռիկ լուսին, ո՞ւր կերթաս․․․

-«Կերթամ բերել ես քեզի

Յարիդ խոստումը կույսի»:

Լուսի՛ն, լուսի՛ն, զուր կերթաս:

 

Առաջադրանքներ.

Տրված կապակցությունները դարձրու հայերեն. –

քեզի- քեզ

կտանիմ- կտանեմ

կերթաս- կգնաս 

հյուղակներուն խավարին- տնակները խավարոտ են

դույլերուն մեջ արծաթի- դույլերի մեջ արծաթ է

 

• Դուրս գրիր լուսնին բնորոշող բառերը: Այդ բառերը կարելի՞ է տեղափոխել մյուս քառատողեր, թե՞ յուրաքանչյուրն իր դերն ունի տվյալ քառատողում. հիմնավորիր պատասխանդ:

Ամեն մի քառատողում լուսնին ուրիշ ձևերով է բնութագրում, այսինք երեք անգամ լուսնին նկարագրեց: Առաջին անգամ ճերմակ լուսին այսինքն սպիտակ ճերմակ, երկրորդ անգամ գոհար լուսին այսինքն անգին քար իսկ երրորդ քառատողի մեջ լուսնին նկարագրեց որպես լռիկ այսինքն ձայն ու ծպտուն չհանող: Իմ կարծիքով ամեն մի քառատողում շատ ճիշտ է նկարագրում լուսնին ես չէի ուզի, որ փոխվեին բնութագրությունները, որովհետև բանաստեղծը գրելիս գիտակցել է ինչ է գրում:

• Բանաստեղծության ո՞ր տողի, ո՞ր բառի մեջ է խտացած հերոսի տրամադրությունը:

-«Դույլերուն մեջ արծաթի

Կտանիմ կաթ հիվանդի»: 

Իմ կարծիքով այս տողերի մեջ խտացել է հերոսի տրամադրությունը, որովհետև նա տանում է արծաթյա դույլի մեջ կաթ, որովհետև դրա կարիքն ունեն հիվանդները:

• Պատմիր բանաստեղծության հերոսի մասին:

Իմ կարծիքով բանաստեղծության հերոսը բնութագրում է լուսնին առաջին անգամ, որպես ճերմակ լուսին , երկրորդ անգամ, որպես անգին քար այսինքն Գոհար, իսկ երրորդ անգամ լռիկ, որովհետև նա խոսում էր լուսնի հետ, բայց լուսինը նրան չէր պատասխանում:

ԱՆԴԱՍՏԱՆ

Արեւելեան կողմն աշխարհի

Խաղաղութի՜ւն թող ըլլայ…

Ո՜չ արիւններ, քրտինք հոսին

Լայն երակին մէջ ակօսին.

Ու երբ հնչէ կոչնակն ամէն գիւղակի՛

Օրհներգութ՜իւն թող ըլլայ։

Արեւմտեան կողմն աշխարհի

Բերրիութի՜ւն թող ըլլայ…

Ամէն աստղէ ցող կայլակի,

Ու ամէն հասկ ցուլէ ոսկի.

Եւ ոչխարներն երբ սարին վրայ արածին՛

Ծիլ ու ծաղիկ թող ըլլայ։

Հիւսիսային կողն աշխարհի

Առատութի՜ւն թող ըլլայ…

Ոսկի ծովուն մէջ ցորեանին

Յաւէտ լողայ թող գերանդին.

Ու լայն ամբարն աղուններուն երբ բացուի՛

Բերկրութիւն թող ըլլայ։

Հարաւային կողմն աշխարհի

Պըտղաբերում թող ըլլայ…

Ծաղկի՜ մեղրը փեթակներուն,

Յորդի գինին բաժակներուն.

Ու երբ թխեն հարսերը հացը բարի՛

Սիրերգութի՜ւն թող ըլլայ։

Դանիել Վարուշան

Դանիել Վարուժան
Ծնվել է	ապրիլի 20, 1884
Ծննդավայր	Սեբաստիայի վիլայեթ
Վախճանվել է	օգոստոսի 26, 1915(31 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Չանկիրի
Մասնագիտություն	գրող և բանաստեղծ
Լեզու	հայերեն[1]
Ազգություն	հայ
Քաղաքացիություն	Օսմանյան կայսրություն
Կրթություն	Մուրադ-Ռափայելյան վարժարան և Գենտի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ	Հարճը, Հեթանոս երգեր և Ցեղին սիրտը
Ամուսին	Արաքսի Թաշճյան

 

Դանիել Չպուգքյարյանը ծնվել է 1884 թ. Արևմտյան Հայաստանի Սեբաստիա նահանգի Բրգնիկ գյուղում։ Նա մեծացել է գեղեցիկ բնության մեջ, իրենց գյուղի գետեզերքներին թախծող ուռիների օրորի տակ։ Գիշերները մայրը որդուն պատմել է պանդխտության մեջ գտնվող հորից և նրա երևակայությունը բորբոքել թուրք ենիչերիների մասին արած պատմություններով։ Բնությունից ստացած երազային տպավորություններին խառնվել են կյանքի վշտերը։

Վարուժանը գրաճանաչ է դառնում գյուղի վարժարանում, իսկ 1896 թվականից ուսումը շարունակում է Պոլսում սկզբում Սագըղ Աղաջիի Մխիթարյան դպրոցում, ապա Քաղկեդոնի վարժարանում։

Դանիել Վարուժան ՑՈՐՅԱՆԻ ԾՈՎԵՐ

Դանիել Վարուժան

ՑՈՐՅԱՆԻ ԾՈՎԵՐ
Հովե՜ր կ’ացնին.
Ու ցորյաններս հուշիկ հուշիկ կարթըննան.
Իրենց խորքեն կը հոսի դող մ’անսահման:
Գեղադալար կողերն ի վար բըլուրին
Ծովե՜ր կ’անցնին:

Հովե՜ր կ’ացնին.
Ա՛յնքան կ’հորդի, կը կատղի դաշտը հուռթի`
Որ պիտի հոն արածող ուլը խեղդի:
Գոգին մեջեն ալետատան հովիտին
Ծովե՜ր կ’անցնին:

Հովե՜ր կ’անցնին.
Ու ցորյանին պատմուճանները ծըփուն
Մերթ կը պատռին, մերթ կը կարվին փողփողուն:
Ըստվերի մեջ, լույսերու մեջ փրփրագին
Ծովե՜ր կ’ացնին:

Հովե՜ր կ’անցնին.
Քիստերուն տակ կ’ալեծփին եղիներ`
Ուր լուսնակն իր սափորին կաթն է հոսեր:
Կալերեն գյուղ, գյուղեն մինչև աղորին
Ծովե՜ր կ’անցնին:

Հովե՜ր կ’անցնին.
Զըմրուխտներով կը ծփա դաշտը անհուն:
Ծիտը կ’երգե թառած ճյուղի մ’օրորուն`
Մինչ իր տակեն ցորյաններու մոլեգին
Ծովե՜ր կ’անցնին,
Հովե՜ր կ’անցնին:

Հարցեր և առաջադրանքներ`

1. Տարվա որ եղանակը և օրվա որ պահն /պահերը/ է նկարագրված:

Իմ կարծիքով տարվա ամառն է նկարագրված և ինձ համար բոլոր պահերն են նկարագրված

1. Տրված մակդիրները բացատրիր` Անսահման դող, բլուրին գեղադալար կողեր, ալետատան հովիտ, ցորյաններու մոլեգինհ ծովեր:

Անսահման դող-

բլուրին գեղադալար կողեր-

ալետատան հովիտ-

ցորյաններու մոլեգինհ ծովեր-

 

 

 

1. Դուրս գրիր ցորենի ամենապատկերավորնկարագրությունն, նկարիր ու ընտրությունդ բացատրիր:

1. Ինչ տրամադրությունն է արտահայտում բանաստեղծությունը: Պատճառաբանիր:

Իմ կարծիքով ուրախ տրամադրություն է արտահայտում բանաստեղծության մեջ: